czwartek, 18 listopada 2010

Rola bajki w wychowaniu i edukacji dziecka

   Bajka czy też baśń, jest to gatunek w literaturze, który nieodzownie towarzyszy wychowywaniu dzieci. Kiedy zabawki zawodzą, za oknem jest nieciekawie, to właśnie one przychodzą z pomocą.
   W baśniach ludzie wywodzący się z różnych narodowości, kultur czy społeczności przekazują prawdy, które są aktualne niezmiennie od dziesiątków lat. Mówią o życiu, ludziach, marzeniach, tęsknotach i co więcej: nie zatajają współistnienia dobra i zła. Wyraźnie pokazują, że ludzkie życie nieustannie jest narażone na pokusy, przeciwności losu, niesprawiedliwość czy nieuczciwość. Należy również nadmienić, że bajki przygotowują dziecko na odbiór literatury pięknej w późniejszym życiu. Dzięki nim rodzice są w stanie pokazywać swoim pociechom czym różni się dobro od zła. Jednak największą rolę odgrywają w kształtowaniu osobowości, postaw moralnych, bycia człowiekiem. Ogromną zaletą jest to, że wszystkie te zagadnienia, choć skomplikowane, przekazywane są za pomocą prostego i łatwo zrozumiałego języka dla małych ludzi. Autorzy dbają by przekaz był barwny, piękny i obrazowy, co ułatwia odbiór. W swoich dziełach opisują nieprzebrane bogactwo wzorów postępowania i określania się człowieka wobec ideałów życia, poglądów, zasad moralnych, etycznych, przestróg. Nie powinno się również zapominać, że poza funkcjami wychowawczymi, etycznymi, moralnymi, poznawczymi, baśnie mają za zadanie również bawić.
   Bohaterowie bajek budują swego rodzaju kontakt dziecka ze światem zewnętrznym, stają się również narzędziem autokreacji. Ganiąc bądź aprobując postępowanie osób czy też uosobionych rzeczy możemy wzbudzać w słuchaczu podziw albo sprzeciw w stosunku do tych postaci i tym sposobem uczyć dziecko rozróżniania dobra od zła. Mechanizm nauki i rozumienia morału, wypływającego z bajki przedstawia się w sposób następujący: małemu słuchaczowi zadaje się pytania po opowiedzeniu, czy też przeczytaniu baśni. Oczywiście jest możliwe, że on sam zacznie stawiać pytania, odnoszące się do zachowań bohaterów, nie mniej jednak przy takim odpytywaniu możemy dowiedzieć się, jak przypowieść została przez niego zrozumiana. Wszelkie niejasności należy wyjaśnić, by małymi kroczkami prowadzić dziecko do podejmowania odpowiednich i samodzielnych decyzji w późniejszym życiu. Niemałe znaczenie ma również to, jaki wpływ taka literatura ma na świat emocjonalny dziecka, poprzez pokazywanie jakich uczuć nie należy okazywać, jakie powinno się wzmacniać i rozwijać. Przypowieści są również jedną z form leczenia zaburzeń emocjonalnych wśród dzieci. Pomagają pokonywać słabości, niepokoje, lęki, trudności z podaniem sposobów ich przezwyciężania. Należy również wspomnieć o tym, że bajki mogą zapewnić dziecku radość z bliskości rodzica, bowiem przenoszą do zupełnie odmiennego świata pełnego piękna i prostoty, dając przy tym uczucie jedności, podtrzymywanej przez silną więź. W dodatku uczą bardzo ważnych mechanizmów jakimi są opowiadanie i słuchanie.
   Czasy, w których obecnie żyjemy pokazują, że zachowujemy pewien porządek, coraz częściej działamy według ściśle określonych schematów. Jednak kiedy one zawodzą odczuwamy pewien dyskomfort, niedostatek miłości, miłosierdzia, czy zwykłej pomocy. Bajki natomiast uczą i dorosłych rozumienia pewnych wydarzeń, wyciągania wskazówek odnośnie życia zawodowego, społecznego czy rodzinnego, a przecież obecnie tak dużo mówi się o potrzebie uczuciowego wychowania. W takim razie warto pamiętać o tym, jaką rolę mogą odgrywać bajki.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz